تاسیس و سال‌های اولیه تاریخچه شرکت کیا
به گزارش اتونیوز، در سال ۱۹۴۴ یک شرکت لوله‌سازی فولادی و ساخت لوازم دوچرخه با نام «صنایع دقیق کیونگسانگ» تاسیس شد. بعد از مونتاژ دوچرخه‌های آماده در سال‌های اولیه، موفق شد اولین دوچرخه منحصربه‌خود را با نام «سامچولی» در سال ۱۹۵۱ بسازد. یک سال بعد این شرکت نام خود را به کیا تغییر داد تا تاریخچه شرکت کیا موتورز آغاز شود.
آن روزها این گروه تولید و ساخت موتور سیکلت‌های کوچک برند هوندا تحت لیسانس این شرکت را شروع کرد. بعدها در سال ۱۹۶۲ کامیون و در سال ۱۹۷۵ ساخت ماشین‌های سواری شرکت مزدا به خطوط تولید این شرکت اضافه شد.
کیا موتورز اولین کارخانه ساخت خودروی خود را در سال ۱۹۷۳ و در منطقه سوهاری از شهر «گوانگ میونگ» کره جنوبی ساخت. این کارخانه حدود ۵۰۰ هزار مترمربع مساحت داشت و همان اوایل کار اولین موتور احتراقی این شرکت و بلافاصله اولین خودروی این برند با نام «کیا بریسا» ساخته شد. تولید این خودرو از سال ۱۹۷۴ شروع و تا ۱۹۸۲ ادامه داشت.
همچنین در سال ۱۹۷۵ کیا اولین اتومبیل خود یعنی وانت بریسا را به کشور قطر صادر کرد. در همان سال‌ها گروه تولیدات نظامی و ماشین‌های سنگین کیا شکل گرفت. آنها جیپ جنگی مدل M715 را چند سال بعد برای ارتش کره جنوبی تحت لیسانس آمریکا تولید کردند.
دهه ۸۰ و ۹۰ در تاریخچه شرکت کیا
این شرکت تا سال ۱۹۸۱ تعداد کمی از بریسا را ساخت، چراکه دیکتاتور نظامی وقت کره جنوبی طرح تحکیم صنعت را اجرا کرده بود و پروژه تولید این خودرو متوقف شد. این تصمیم حاکی از این بود که کیا موظف است از تمام تولیدات سواری خود صرف‌نظر و تنها بر روی ساخت کامیون‌های سبک تمرکز کند.
در ادامه اجرای این حکم، کیا موتورز به‌اجبار خط تولید ۲ مدل خارجی دیگر که برای ساخت آنها مجوز گرفته بود، یعنی فیات مدل ۱۳۲ و پژو ۶۰۴ را جمع کرد و این دو محصول تولید نشدند. سال ۱۹۸۶ با مجوز دولت کره، کیا دوباره به تولید عادی محصولاتش برگشت و شروع به ساخت ماشین‌های سواری کرد. این روند با دادن مجوز ساخت مدل «فورد فستیوا» آغاز شد.
دولت کره جنوبی تا قبل از این معتقد بود بازار و عرصه ساخت خودرو در این کشور بیش از حد رقابتی شده است. در سال ۱۹۸۶ مجوزهای ساخت به‌صورت قطره‌چکانی برگشت و کیا که در آن سال تنها ۲۶ دستگاه در کل کشور ساخته بود، توانست در سال بعد این رقم را به حدود ۹۵ هزار دستگاه برساند. بعد از فورد، آنها خط تولید محصولات مزدا را دوباره بازگشایی کردند و کیا موفق شود چندین دستگاه از آن را برای داخل کشور و سطح قاره آسیا بسازد و بفروشد.
بعد از روبه‌راه و عادی شدن شرایط، کیا توانست چند مدل انحصاری خود را نیز معرفی و روانه بازار کند. کیا «پراید» که همان خودروی معروف و آشنا برای ما ایرانی‌هاست، از روی ماشین مزدا ۱۲۱ ساخته شد و بعد هم کیا «اوالا» که نسخه‌ای طراحی شده بر اساس فورد فستیوا بود، در آمریکای شمالی و حوزه استرالیا و نیوزلند به فروش رسید.
تولید پراید در این کمپانی از سال ۱۹۸۷ شروع شد و تا ژانویه ۲۰۰۰ ادامه داشت؛ چند سال بعد اما دوباره مدل جدیدی از آن با نام کیا «ریو جی‌بی» در سال ۲۰۰۵ ساخته شد و تا سپتامبر ۲۰۱۱ این روند تولید ادامه یافت. بله؛ مدل دیگر معروفی که برای ما مردم ایران آشناست و همچنان در بازار داخل وجود دارد: یعنی «کیا ریو»، به نوعی نسخه دوم همان پراید است که البته از لحاظ شکل و طراحی و شمایل تغییر کرده است.
سال ۱۹۹۲ کیا به آمریکا هم راه یافت و اولین نسخه از محصولاتش در شهر پورتلند اورگون فروخته شد تا داستان برند کیا موتورز به خارج از مرزهای قاره هم برسد. از آن روز به بعد این شرکت کره‌ای دامنه فعالیت‌های خود را به‌طور متناوب در باقی ایالت‌ها ادامه داد.
در سال ۱۹۹۴ مدل «کیا سفیا» در آن کشور فروخته شد و چند سال بعد فروشندگان شروع به ارائه مدل کیا اسپورتیج کردند. تا سال ۱۹۹۵ بیش از ۱۰۰ نماینده فروش محصولات کیا در آمریکا حضور داشت و نزدیک به ۲۵ هزار دستگاه از ماشین‌های این برند در ۳۰ ایالت فروخته شد. در همان سال مدل «کیا کردوس» معرفی شد که یک سدان با ابعادی بزرگ‌تر و خانواده‌پسند بود؛ هر چند که از لحاظ چهره و طراحی نمره بالایی نمی‌گرفت.
۲ سال بعد در تاریخچه شرکت کیا یعنی در سال ۱۹۹۷، کیا موتورز به‌خاطر صدمات ناشی از بحران اقتصادی در قاره آسیا اعلام ورشکستگی کرد و برای امید داشتن به ادامه کار و تجارت در سال ۱۹۹۸ در یک توافق با شرکت «هیوندای موتور» قرارداد شراکت دو طرفه بست. طی این توافقنامه هیوندای ۵۱ درصد از سهم کیا موتورز را صاحب شد و از رقیب خود در این زمینه، یعنی کمپانی فورد که از سال ۱۹۸۶ قسمتی از سهام کیا را در اختیار داشت سبقت گرفت.
بعد از مراحل اولیه و طی واگذاری‌های بعدی، سهم اشتراک هیوندای به یک‌سوم سهام کل شرکت کیا تقلیل پیدا کرد، اما این کمپانی همچنان به‌عنوان صاحب بیشترین سهم کیا باقی ماند. در مقابل هم کیا موتورز صاحب حق مالکیت در ۲۲ شرکت زیر مجموعه هیوندای شد.
در سال ۱۹۹۸ مدل «کیا منتور» به خاطر قیمت پایینش فروش خوبی در سطح اروپا داشت و توانست محبوبیت مدل‌های اپل «آستر» و فورد «اسکورت» را به چالش بکشد. ضمن اینکه مدل هاچ‌بک منتور با نام «شوما» هم به بازار عرضه شد. یک سال بعد از آن یعنی در ۱۹۹۹، منتور به‌صورت بازطراحی شده در نسخه دوم در اختیار خریداران قرار گرفت.
کمپانی کیا از سال ۲۰۰۰ به بعد
در سال ۲۰۰۱ کیا اولین محصولات خود را با همکاری مشترک یک گروه تولیدی در کشور ویتنام ساخت. این شرکت خصوصی به عنوان اولین و تنها تولیدکننده خودرو در ویتنام و با شمار ۵ هزار دستگاه در سال نام گرفت. ۲ سال بعد این کارخانه گسترش پیدا کرد و در سال ۲۰۰۷ به‌طور رسمی نام آن به نمایندگی مشترک ساخت خودروی کیا در ویتنام تغییر کرد.
همچنین در سال ۲۰۰۲، گروه کیا کره و دانگ‌فنگ چین یک قرارداد همکاری بستند و گروه «دانگ‌فنگ کیا» را به وجود آوردند. نتیجه آن در تاریخچه شرکت کیا به باز شدن اولین کارخانه محصولات آن در کشور چین رسید.
با معرفی کیا «سورنتو» در سال ۲۰۰۲ و همچنین «سراتو» در سال ۲۰۰۳ و محبوبیت هر دو مدل، این شرکت در جایگاه خوبی بین خودروسازان و تولیدکنندگان جهانی قرار گرفت. موفقیت‌های کیا موتورز در فروش با معرفی نسخه‌های جدیدتر اسپورتیج در کلاس اس‌یووی ادامه پیدا کرد.
در این مرحله از تاریخچه کیا موتورز و در سال ۲۰۰۵، این شرکت بر روی بازار اروپا متمرکز شد و با قرار دادن سیاست ساخت محصولاتش بر پایه طراحی روز، اعلام کرد هسته اصلی رشد و پیشرفت آنها طراحی محصولاتشان خواهد بود. آنها برای این کار «پیتر شرایر» طراح معروف آلمانی را که به‌خاطر طرح‌هایش در کمپانی آئودی شناخته می‌شد، به‌عنوان مدیر بخش طراحی به استخدام در آوردند. او هم ایده و پروژه‌ای تازه برای طراحی‌های جدید محصولات کیا با نام «پوزه ببر» به این شرکت اضافه کرد.
در اکتبر ۲۰۰۶ کیا موتورز با سرمایه‌گذاری ۱ میلیارد دلاری فعالیت خود در ایالت جورجیا آمریکا را گسترش داد و کارخانه ساخت و تولید محصولاتش در آن منطقه در سال ۲۰۱۰ افتتاح شد. این در حالی بود که کیا موتورز در آن سال جزو معدود خودروسازان خارجی محسوب می‌شد که طی ۱۵ سال و هر ساله سهم خود را در بازار آمریکا افزایش داده است.
موفقیت‌های کیا موتورز همچنان ادامه داشت. در سال ۲۰۰۷ اولین کارخانه تولید محصولاتشان در اروپا در کشور اسلواکی در فاصله ۲۰۰ کیلومتری از شمال شرق شهر براتیسلاوا و با هزینه حدود ۱ میلیارد یورو راه‌اندازی شد. این کارخانه با تمرکز بر تولید مدل «کیا سید» فقط برای قاره اروپا کار خود را شروع کرد و بعدها هم با ساخت مدل‌های «کیا ونگا» و اسپورتیج به کار خود ادامه داد.
چند سال بعد این شعبه به یکی از معدود کارخانه‌های فرامرزی در جهان تبدیل شد که می‌تواند ۸ مدل خودرو از کمپانی اصلی را با ظرفیت ۳۰۰ هزار دستگاه در سال و البته با امکان سفارشی‌سازی و تنظیم بر اساس تقاضا تولید کند.
در دسامبر همان سال ۲۰۰۷، دومین کارخانه تولیدی آنها در کشور چین و در ادامه همکاری مشترک با دانگ‌فنگ افتتاح شد. کارخانه جدید در فاصله ۳٫۵ کیلومتری شعبه قبلی بود و با سرمایه حدود ۸۰۰ میلیون دلاری ساخته شد و با ظرفیت ۳۰۰ هزار دستگاه، تولیدات مشترک این دو گروه چینی و کره‌ای را به ۴۳۰ هزار خودرو در سال افزایش داد.
در سال ۲۰۱۲ کیا موتورز اتهام جامعه حفاظت از محیط زیست در آمریکا را پذیرفتند. آنها مدعی شده بودند محصولات این شرکت آلایندگی بیشتری نسبت به آنچه کمپانی ادعا می‌کرده دارد. کیا موتورز با اصلاح و کاهش ۳ درصدی مصرف سوخت در فرایند تولید و همچنین پرداخت خسارت به خریداران قبلی این نقص را جبران کرد.
در سال ۲۰۱۴ بعد از اینکه مشاهده شد «پاپ فرانسیس» کلیسای کاتولیک با خودروی مدل «کیا سول» خود به بازدید از کشور کره جنوبی آن هم به مدت ۵ روز رفته است، چهره کیاموتورز موردتوجه قرار گرفت. مدل سول توجه بیشتری را نسبت به دو مدل دیگر یعنی «کیا کارنیوال» و هیوندای «سانتافه» که در طول بازدید پاپ استفاده شدند کسب کرد؛ چراکه در زمان ورود و استقبال از او در فرودگاه سئول، این مدل سول بود که برای این کار حضور داشت.
در ادامه داستان برند کیا موتورز و در سال ۲۰۱۶ اولین کارخانه این شرکت در کشور مکزیک و با سرمایه ۱ میلیون دلاری و با ظرفیت ۳۰۰ هزار دستگاه ساخته شد. این شعبه مسئول ساخت نسل چهارم مدل ریو، نسل سوم «کیا فورته» برای ساکنان آن کشور و همچنین ساخت نسل پنجم هیوندای اکسنت برای آمریکا بود.
یک سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۷، «گروه تولیدی محدود تولیدات کیا هند» در خاک این کشور ثبت و اولین کارخانه با هزینه‌ای ۱٫۱ میلیارد دلاری در تاریخچه شرکت کیا راه‌اندازی شد. این مرکز شامل تمام خطوط تولید، رنگ‌آمیزی، جوشکاری برای ساخت خودرو تا ۳۰۰ هزار دستگاه در سال است. این کارخانه دو مدل کارنیوال و کیا سلتوس را برای مشتریان داخل کشور و همچنین به هدف صادرات به کشورهای حومه تولید می‌کند.
همین سال و در ادامه موفقیت‌های کیا موتورز و با همکاری گروه خودروساز پاکستانی، اولین خط مونتاژ وسایل نقلیه کیا هم در این کشور افتتاح شد و این گروه هم‌اکنون مدل‌های اسپورتیج، پیکانتو، کارنیوال و فرانتیر را می‌سازد.
موفقیت‌های کیا موتورز در سال ۲۰۱۶ به اوج خود رسید. در این سال محصولات این کمپانی از لحاظ میزان «قابلیت اطمینان» در آمریکا از سوی مرکز معروف نظرسنجی و آنالیز دیتای «جی.دی پاور» در رده اول قرار گرفت و باعث شد برای اولین بار بعد از سال ۱۹۸۹ یک کمپانی سازنده خودروهای غیر لاکچری به این مقام برسد.
تاریخچه فعالیت کیا موتورز در ایران
اولین خودروی این کمپانی که در ایران دیده شده، همان پراید معروف و محبوب است. اگرچه که از توقف تولید آن در کارخانه‌های کیا به‌طور رسمی سال‌ها می‌گذرد، اما این خودروی کم‌کیفیت که حالا بیشتر به عنوان محصولی ایرانی شناخته می‌شود تا کره‌ای، همچنان در بازار کشور حضور پررنگی دارد.
کیا پراید ساخت کره چند تیپ و نسخه نبود و تنها مدل صندوق‌دار آن که از روی نسخه‌ای از مزدا ۱۲۱ ساخته شده بود، نام پراید گرفت. اما بعد از آمدن به ایران و موفقیت و فروش خوب به خاطر قیمت کم، سایپا این محصول را چندین مدل و در کلاس‌های هاچ‌بک و صندوق‌دار تولید می‌کند.
از همان روزهای اول مشتریان این مدل شاهد تفاوت‌های محسوسی بین پراید‌های ساخت کره و ایرانی سایپا بودند. با یک نگاه گذرا به اتاقک و کیفیت ساخت و عایق‌بندی و همچنین کیفیت فنی خودرو، با وجود شباهت کلی ظاهری و چهره و طراحی بدنه، به‌سادگی می‌شد تفاوت این دو نسخه را دید. در هرصورت پراید ایرانی سال‌ها بعد از حذف نام این خودرو از جهان، همچنان در ایران زنده است و جزو داغ‌ترین گزینه‌های موجود در بازار محسوب می‌شود.
به‌جز پراید، مدل‌های دیگری از کیا نیز در ایران حضور دارد؛ ریو هم در سال ۱۳۸۴ و باز هم توسط سایپا به کشور وارد شد. این محصول که ۲ نسخه اتومات و دنده‌ای داشت، به‌نوعی برادر بزرگ‌تر و حجیم‌تر پراید شناخته می‌شد و به‌جز بهبود کمی در قسمت فنی و استهلاک کمتر از پراید، در بخش‌های دیگری مثل کیفیت ساخت، کمی امکانات، طراحی متوسط کابین و باقی اجزا تا حدی شبیه به پراید بود و مشتریان را چندان جذب خود نکرد؛ هرچند که تولید این خودرو در ایران نیز متوقف شد.
به‌جز سایپا، گروه اطلس خودرو هم محصولات کیا را وارد کشور می‌کند و در مجموع واردات نمایندگان ایرانی از محصولات این کمپانی، غیر از این ۲ مدل اشاره‌شده، می‌توان به تیپ‌های پیکانتو، سراتو، اپتیما، سورنتو و اسپورتیج اشاره کرد. از این میان سراتو و اپتیما در جایگاه و محبوبیت خوبی نزد ایرانیان برخوردار هستند.
سراتو یا همان کیا فورته در نسل سوم خود از حدود سال ۲۰۱۳ به ایران وارد شد و در سال ۲۰۱۶ از یک باز طراحی و چهره جدید بهره می‌برد. سراتو هم‌اکنون در دو مدل اتوماتیک و مونتاژی در بازار معاملات وجود دارد و نسخه اتومات آن با یک موتور ۲۰۰۰ سی‌سی جزو محصولات با کیفیت است. مدل اپتیما هم در نسخه بنزین‌سوز و هم از سال ۱۳۹۸ با نسخه هیبریدی در کشور وجود دارد و با مصرف سوخت پایین، استهلاک کم و کیفیت ساخت بالا جزو گزینه‌های جذاب خرید و فروش در ایران است.
سخن آخر و جمع‌بندی تاریخچه شرکت کیا
کیا موتورز در سال ۲۰۱۹ با فروش حدود ۳ میلیون دستگاه توانست به رده دوم بزرگ‌ترین تولیدکننده خودرو در کره جنوبی برسد. از دسامبر سال ۲۰۱۵ بیشترین سهم این شرکت با حدود ۳۴ درصد و با ارزش حدود ۶ میلیارد دلار متعلق به کمپانی هیوندای است. در مقابل کیا نیز در بیش از ۲۰ شرکت تابعه هیوندای سهم دارد و این میزان از ۵ درصد شروع می‌شود و به ۴۵ درصد و در کل به ارزش ۸٫۳ میلیارد دلار می‌رسد. دفتر مرکزی این برند هم‌اکنون در شهر سئول قرار دارد.
باتوجه‌به آنچه گفته شد، دو خودروساز موفق آسیا یعنی هیوندای و کیا موتورز همواره با هم شریک بودند و در عین صلح و دوستی با یک دیگر رقابت می‌کنند. شاید هم رمز موفقیت‌شان همین است! همیشه برای رقابت نباید به دنبال حذف رقیب خود باشی.
در ایران شاهد نمونه‌های باکیفیت خودروهای کره‌ای در کلاس‌های مختلف هستیم؛ به‌طوری می‌توان گفت کیا موتورز یکی از برندهای پرطرفدار در میان ایرانیان است و از جمله محصولات پرفروش این کمپانی خوش‌نام در ایران می‌توان به اپتیما، اسپورتیج، سورنتو، کادنزا، سراتو، پیکانتو و موهاوی اشاره کرد.
